ശ്രീമദ് ഭഗവദ്ഗീത-അദ്ധ്യായം-7 ജ്ഞാനവിജ്ഞാനയോഗം-ശ്ളോകം 4 & 5

ശ്രീമദ് ഭഗവദ്ഗീത-അദ്ധ്യായം-7 ജ്ഞാനവിജ്ഞാനയോഗം-ശ്ളോകം 4 & 5

ഭൂമിരാപോഽനലോ വായുഃ
ഖം മനോ ബുദ്ധിരേവ ച
അഹങ്കാരമിതീയം മേ
ഭിന്നാ പ്രകൃതിരഷ്ടധാ

അപരേയമിതസ്ത്വന്യാം
പ്രകൃതിം വിദ്ധി മേ പരാം
ജീവഭൂതാം മഹാബാഹോ
യയേദം ധാര്യതേ ജഗത്

എന്റെ ഈ (പ്രത്യക്ഷ) പ്രകൃതിതന്നെ, ഭൂമി, ജലം, അഗ്‌നനി, വായു, ആകാശം, മനസ്സ്, ബുദ്ധി, അഹങ്കാരം എന്നിങ്ങനെ എട്ടായി വിഭജിച്ച് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.
അല്ലയോ മഹാബാഹുവായ അര്‍ജുനാ, ഈ പ്രത്യക്ഷ പ്രകൃതി അപരയാകുന്നു. എന്നാല്‍ ഇതില്‍ നിന്ന് ഭിന്നമായും ജീവസ്വരൂപമായും (ഉള്ള) യാതൊരു പ്രകൃതിയാല്‍ ഈ ജഗത്ത് ധരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നുവോ, അതാണ് എന്റെ പരയായ പ്രകൃതി എന്നറിഞ്ഞാലും.
(സ്വഭാവം എന്നോ പരിഃസ്ഥിതി എന്നോ ഒക്കെ നമുക്കു പരിചിതമായ അര്‍ഥമല്ല പ്രകൃതി എന്ന വാക്കിന് ഗീതയില്‍ ഉള്ളത്, പരമാത്മാവിന്റെ ഭാവാന്തരമെന്നാണ്).

ഗീതയിലെ പ്രപഞ്ചവിജ്ഞാനീയത്തില്‍ വിശ്വത്തിന് മൂന്ന് തലങ്ങളുണ്ട്. ഒന്ന് ക്ഷരം എന്ന, ഉത്പത്തിയും നാശവുമുള്ള, പരിണാമിയായ ദൃശ്യപ്രപഞ്ചം (പരംപൊരുളിന്റെ അപര എന്ന പ്രകൃതി). രണ്ടാമത്തേത്, ഈ ദൃശ്യപ്രപഞ്ചം എന്തില്‍ നിന്ന് ഉണ്ടായി, എന്തില്‍ ലയിക്കുന്നുവോ ആ നാശരഹിതമായ (അക്ഷരമായ) മാധ്യമം (പര എന്ന പ്രകൃതി). അത് വെട്ടിമുറിക്കാനോ ചുട്ടെരിക്കാനോ നശിപ്പിക്കാനോ കാണാന്‍പോലുമോ കഴിയാത്തതും അവ്യക്തവുമാണ്. മൂന്നാമത്തേത്, അക്ഷരം എന്ന ഈ മാധ്യമം എന്തില്‍ നിന്നുണ്ടായി എന്തിനാല്‍ ആവേശിതമായി സ്പന്ദിക്കുന്നുവോ ആ അക്ഷരാതീതതലം (പരംപൊരുള്‍). (പുരുഷോത്തമയോഗം എന്ന പതിനഞ്ചാമധ്യായത്തില്‍ 16- 18 ശ്ലോകങ്ങളില്‍ ഈ ഭിന്നതലങ്ങളെ സവിസ്തരം പ്രതിപാദിക്കുന്നുണ്ട്).

അപരാപ്രകൃതിയില്‍ മാറ്ററിന്റെ ഘനദ്രവബാഷ്പരൂപങ്ങളായും സ്‌പെയ്‌സായും, ഉരുവങ്ങളുടെ എല്ലാ രൂപാന്തരങ്ങള്‍ക്കും ചലനങ്ങള്‍ക്കും പ്രേരകമായ ഊര്‍ജപ്രസരമെന്ന അഗ്‌നനിയായും പഞ്ചഭൂത സംബന്ധിയായ ഇന്ദ്രിയങ്ങളായും അവയുടെ ഹെഡ്ഡാപ്പീസായ മനസ്സായും മനസ്സിന്റെ ഫയലിങ് സിസ്റ്റമായ ബുദ്ധിയായും ഇന്ദ്രിയമനോബുദ്ധികളുടെ സംയുക്തപ്രവര്‍ത്തന ഫലമായി ഉടലെടുക്കുന്ന കര്‍ത്തൃത്വബോധമായ ഞാന്‍ എന്ന അഹങ്കാരമായും എല്ലാം രൂപാന്തരപ്പെടുന്നത് അക്ഷരം എന്ന അവ്യക്തമാധ്യമമാണ്. അതാണ് പ്രപഞ്ചവ്യാപിയും എല്ലാറ്റിനും അമ്മയുമായ പരാപ്രകൃതി.

ഈ മൂന്ന് തലങ്ങളില്‍ ഒരോന്നിനും ഗീത പുരുഷന്‍ എന്നു പറയുന്നു. ഇവയില്‍ ആദികാരണവും ജീവകാരണവും ഏകവും അവ്യയവും നിത്യവുമായ ശക്തിവിശേഷത്തെ പുരുഷോത്തമന്‍ എന്നും പറയുന്നു. അത് 'പരാപരാപര'മാണ്. എല്ലാം അതില്‍ നിന്നാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്, അതിനാലാണ് സജീവമാക്കപ്പെടുന്നത്, അതില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. അവസാനം അതുമായാണ് സാത്മ്യം പ്രാപിക്കുന്നത്. അന്തിമവിശകലനത്തില്‍, എല്ലാം അതുതന്നെയാണ്.

പരംപൊരുള്‍ അതിന്റെ തന്നെ ഭാവാന്തരമായ അക്ഷരത്തില്‍ ആദ്യസ്പന്ദമായും ആ സ്പന്ദത്തിന്റെ അനുരണനങ്ങളായും സര്‍വത്ര വ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നു. അക്ഷരത്തിലെ ഏത് സ്പന്ദത്തിനും അതിന്റെ സ്പന്ദനത്തിന്റെ ഏതവസ്ഥയിലും മുന്നില്‍ ഒരു ഭാവമേ ഉണ്ടാകാന്‍ പറ്റൂ. അതായത്, വികാസഭാവം, സങ്കോചഭാവം, സമഭാവം. ഇവയാണ് രജസ്സ്, തമസ്സ്, സത്വം എന്നീ ഗുണങ്ങള്‍. സ്പന്ദനം എന്ന അവിരാമക്രിയ അണുലോകത്തിലെ സൂക്ഷ്മതലം മുതല്‍ താരാകദംബശ്രേണിക ളോളം വലിയ സ്ഥൂലതലങ്ങളില്‍ വരെ അനുസ്യൂതം നടക്കുന്നു. ആണവതലത്തിലെ സംഭവങ്ങളും രാസപരിണാമങ്ങളും ജീവന്റെ ഉത്പത്തിയും പരിണാമവുമെല്ലാം, അവ്യക്ത മാധ്യമത്തിന്റെ വികാസവിലാസത്തിനിടയില്‍, പുരുഷോത്തമ യോഗത്താല്‍, ഈ ഗുണങ്ങളിലൂടെ ഉണ്ടാകുന്നവയാണ്.

അപരാപ്രകൃതിയിലെ അനുഭവമായ 'ഞാന്‍' എന്ന ബോധം, പരാ - അപരാപ്രകൃതികളെ രണ്ടിനെയും ഒരുപോലെ ആവേശിച്ചിരിക്കുന്ന പുരുഷോത്തമനെ, പരിണാമദശകളിലെ അവസാനഘട്ടം വരെ കണ്ടെത്തുന്നില്ല, തിരിച്ചറിയുന്നുമില്ല. മുന്‍ദളങ്ങള്‍ രൂപപ്പെട്ട് മസ്തിഷ്‌കവികസനം മനുഷ്യനിലെ ത്തുമ്പോഴാണ് ഈ തിരിച്ചറിവിന് വഴിതെളിയുന്നത്. എന്നിട്ടും, 'ഞാന്‍' വാസനാബദ്ധനാകയാല്‍ ആ വഴി പോകാന്‍ ശങ്കിക്കുന്നു, മടിക്കുന്നു. അവനവനിലെ പരാപരാതീതമായ ശക്തിയെ (പുരുഷോത്തമനെ) അറിയുന്നതാണ് ശരിയായ അറിവ്.
(തുടരും..)